بهزاد جماعتی
...
بهقلم: مریم شیخزاده
زیست در طبیعتی فرهنگی
بهزاد جماعتی ثمرین با نام هنری «یاغیش»، نقاش، خطاط و نویسندهی فعال آذربایجان، در 10 مرداد 1359 در روستای ثمرین از توابع اردبیل متولد شد. او اولین فرزند خانواده بود و از همان زمان کودکی تحتتأثیر محیطی که در آن قرار داشت، به شاخههای مختلف هنری علاقهمند شده بود. خوشخطی و صدای خوش در خانوادهی آنها موروثی به حساب میآمد و رشد در این فضا باعث شد تا از همان کودکی به موسیقی علاقهمند شود. پس از اتمام مقاطع ابتدایی و راهنمایی در ثمرین، برای تحصیل در رشتهی علوم انسانی در دبیرستان به اردبیل رفت و در دورهی پیشدانشگاهی بود که بهواسطهی یکی از دوستانش به کلاسهای استاد ناصر اسماعیلینسب، پدر خوشنویسی اردبیل، راه یافت.
جماعتی تحصیلات دانشگاهیاش را با مدرک کارشناسی ادبیات و زبان فارسی و کارشناسیارشد مردمشناسی به پایان برد. او در این حوزهها مقالات متعددی را نوشته و تلاشهایی در جهت تلفیق مردمشناسی با هنر در دانشگاه داشته است. همچنین مطالعاتش در این زمینهها او را بهسمت تحقیق و پژوهش بر فرهنگ عامه و فولکلور آذربایجان رهنمون کرده است.
ابداعات در خطاطی با تکیه بر فرهنگ اصیل ایرانی
بهزاد جماعتی پس از دریافت مدرک ممتاز خطاطی در بسیاری از جشنوارهها شرکت کرد و آثارش در نمایشگاهها بهعنوان اثر برگزیده به نمایش گذاشته شد. پس از چند سال فعالیت بهسمت رنگ رفت و بهطور جدی فعالیت خود را از سال 1385 در نقاشیخط آغاز کرد. ریتم و رنگ در جریان آثار او با الهام از موسیقیهای سنتی ایرانی و ترکی و طبیعت رنگارنگ و دشتهایی که در آن زیسته، در آثارش جلوهگر شده است. یاغیش با حضور در کلاسهای اساتید آواز، مانند استاد احدی و استاد رحیمی، ردیف موسیقی را آموخته است و نواختن ساز کوبهای ترکی قاوال را نیز فرا گرفته است. او برای آثار خود از ترکیب رنگهایی که در طبیعت بهعنوان مکمل یکدیگر آفریده شدهاند، بسیار تأثیر گرفته است.
او در دوران دانشگاه خط «سماع» را با بهرهگیری از هنر ایرانی و الهام از حالات صوفیان در رقص سماع، در انفرادات و اتصالات این خط ابداع کرد و با توجه به قابلیت بالای این خط برای اجرای آثار نقاشیخط، با اقبال بسیاری از جانب هنرجویان مواجه شد. جماعتی که بیش از بیست سال است تدریس میکند، در حال حاضر مشغول نگارش کتاب آموزش این خط برای مشتاقان است.
نقاشی با ابزار خط
یاغیش بیش از اینکه خودش را یک خطاط معرفی کند، خود را نقاش میداند؛ او میگوید: «من همیشه خود را یک نقاش میدانم که با استفاده از ابزار خط نقاشی میکشم». او که روح طبیعت در آثارش زنده است، به فرم و فضابندی و ترکیببندی اهمیت زیادی میدهد. اسم هنری یاغیش که جماعتی برای خود برگزیده، در زبان ترکی بهمعنای بارانی است که با خود سبزی و طراوت به همراه میآورد.
در سالهای گذشته جماعتی کتابهای متعددی را در راستای حفظ آثار هنری هنرمندان اردبیل جمعآوری کرده و به مرحلهی انتشار رسانده است. برای مثال در سال 1399 آثار استاد ناصر اسماعیلینسب را در کتابی با عنوان کلک رنگین منتشر کرده و نقش خود را بهعنوان حامی هنرهای بومی بهدرستی ایفا کرده است. در حال حاضر هم برای بازگشایی و تأسیس خانهی هنرمندان اردبیل تلاش میکند. او همچنین علاوه بر کلاسهای خطاطی و نقاشیخط، کلاسهای گویندگی ترکی را نیز در اردبیل برگزار میکند و در این زمینه هم فعالیت دارد.
بهزاد جماعتی در این سالهای اخیر به حوزهی طراحی آرم و نشان هم وارد شده است و ضمن مطالعاتی که در گرافیک و مبانی هنرهای تجسمی داشته، طراحی بیش از سی آرم گرافیکی را نیز در کارنامهی خود دارد.