هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
به قلم: سارا عاشوری
همزیستی با هنری اصیل
هنر سوزن‌دوزی از جمله هنرهای اصیل ایرانی به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر اقبال بسیاری داشته است. عاطفه هاشمی منفرد برای زنده‌نگه‌داشتن و رشد این هنر، تلاش بسیاری کرده است. او متولد خردادماه 1365 در زاهدان و فارغ‌التحصیل کارشناسی‌ارشد رشته‌ی آی‌تی است. مادر و پدرش نیز مانند دو خواهرش در رشته‌ی ریاضی و فیزیک تحصیل کرده‌اند. بنابراین عاطفه تنها هنرمند خانواده محسوب می‌شود.
این هنرمند با وجود اینکه در خانواده‌ای هنری پرورش نیافته است، به‌واسطه‌ی زندگی در محیطی که هنر سوزن‌دوزی در پوشش روزمره‌ی افراد پررنگ بوده، از کودکی این هنر را مشاهده و لمس کرده است. او که همیشه دغدغه‌ی دیدهشدن این هنر را داشت، در سال 1393 توانست یک کارگاه سوزن‌دوزی در زاهدان برپا کند. این‌گونه توانست فرصتی به وجود آورد تا شهرهای دیگر ایران هم از هنر زنان بلوچ بهره ببرند و منبع درآمدی برای این هنرمندان فراهم شود و به هدف اصلی خود که ادامه‌ی حیات این هنر بود، بپردازد.
تحقق رؤیای زنده‌نگه‌داشتن
دو سال نخستِ گشایش کارگاه، صرف آموزش‌های جانبی به هنرمندان شد و پس از آن فعالیت‌ها در جهت بازاریابی و فروش آثار صورت گرفت. آثار در ابتدا از طریق صفحه‌ی اینستاگرام و وب‌سایت اینترنتی و در ارتباط مسقیم با مشتریان به فروش می‌رسید؛ اکنون اما مجموعه گسترش یافته است و علاوه بر بسترهای پیشین، نمایشگاه‌ها و گالری‌های داخلی و خارجی به بیشتر دیدهشدن و فروش آثار کمک بسزایی کرده‌اند.
سبک کار عاطقه هاشمی تلفیقی است؛ به این معنا که نقوش متفاوت و خلّاقانه‌ای از بلوچی‌دوزی برای پوشاک، کیف، کفش، زیورآلات و وسایل تزئینی خانه طراحی می‌شود. این هنرمند علاوه بر تلفیق لوازم امروزی با نقوش تاریخی، به تمامی اقشار جامعه توجه دارد و آثاری با سوزن‌دوزی‌های متفاوت خلق می‌کند تا علاوه بر اقشار پردرآمد جامعه، دیگران نیز از این هنر فاخر بی‌بهره نمانند.
زنان هنرمند بلوچ؛ گنجینه‌های تاریخی
سوزن‌دوزی هنری تاریخی است که امروزه تنها در سه کشور ایران، پاکستان و افغانستان زنده نگه داشته شده است. اما هر منطقه، بسته به جغرافیا و تاریخش، دوخت مختص به خود را دارد. در جهان تنها استان سیستان‌وبلوچستان است که سوزن‌دوزانی دارد که بلوچی‌دوزی می‌کنند و به همین سبب آثار مجموعه‌ی عاطفه هاشمی صادرات بسیاری داشته است و افراد از فرهنگ‌های متفاوت و از نقاط مختلف جهان، جذب هنر فاخر زنان هنرمند بلوچ می‌شوند.
در منطقه‌ی کارگاه، زنان بسیاری حضور دارند که شرایط برای فعالیت اقتصادی آن‌ها مهیا نیست و نمی‌توانند برای سوزن‌دوزی از خانه خارج شوند؛ با این حال، عاطفه در کنار پیشرفت کارگاه خود، این زنان را هم از یاد نبرده و برای آن‌ها نخ و پارچه تهیه می‌کند تا از هنرشان بهره برده شود و آن‌ها نیز درآمدی پیدا کنند.
در منطقه‌ی کارگاه، زنان بسیاری حضور دارند که شرایط برای فعالیت اقتصادی آن‌ها مهیا نیست و نمی‌توانند برای سوزن‌دوزی از خانه خارج شوند؛ با این حال، عاطفه در کنار پیشرفت کارگاه خود، این زنان را هم از یاد نبرده و برای آن‌ها نخ و پارچه تهیه می‌کند تا از هنرشان بهره برده شود و آن‌ها نیز درآمدی پیدا کنند.
در ابتدای فعالیت کارگاه تنها زنان زاهدان با او همکاری می‌کردند؛ اما اکنون هر زن هنرمندی که سوزن‌دوزی را آموخته باشد و بخواهد با مجموعه همکاری کند، و همین‌طور به اداره‌ی پست دسترسی داشته باشد، نخ و پارچه و طرح برایش ارسال می‌شود و می‌تواند بخشی از چرخه‌ی حیات این هنر باشد و درآمد هم کسب کند. همچنین در طی سال‌های فعالیت کارگاه، کیفیت و رنگ نخ، پارچه، آسترها و فلزات به‌کاررفته در محصولات، نسبت به گذشته بهتر شده است.
اگرچه شرایط پیش‌آمده به‌واسطه‌ی بحران ویروس کرونا موجب کاهش صادرات آثار مجموعه شده است، فرصتی برای بازبینی کسب‌وکار و روند کاری مجموعه دست داده و عاطفه هاشمی منفرد نیز امروز و در این ایام، در حال پیگیری و بازاندیشی پایه‌های کسب‌وکار، ثبت برند و ثبت جواز مجموعه در جهت گسترش و بهبود آن است.
