کیومرث کیاست
...
بهقلم: سارا عاشوری
دوری و نزدیکی هنر
دوربودن از پایتخت، جایی که شرایط رشد و پیشرفت بیش از شهرهای دیگر فراهم است، برای یک هنرمند دشواریهای بیشتری به همراه دارد. کیومرث کیاست هنرمندی است که در سال 1327 در خانوادهای هنردوست و اهل مطالعه اما سختگیر، در تبریز به دنیا آمد. او از همان کودکی به سینما و تئاتر علاقهمند بود. پدرش چاپخانهای داشت و به این واسطه میتوانست کتابهای متنوعی را مطالعه کند. با این حال، بهدلیل سختگیریهای مادر و بیتفاوتیهای پدرش، کودکی چندان لذتبخشی نداشته است.
امکان و اجازهی تحصیل در هنر برای او وجود نداشت؛ بنابراین در رشتهی فیزیک و سپس مهندسی برق درس خواند و هنر را از طریق مطالعهی آزاد و بهصورت خودآموز دنبال کرد. پس از سربازی، استخدام نیروی توانیر شد و تا بازنشستگی همانجا مشغول بود. این هنرمند پس از بازنشستگیاش شروع به تدریس در هنرستان کرد و کلاسهای متفاوتی داشت؛ به این شکل که هنگام تدریس دورهی باروک با شاگردان، موسیقی باخ پخش میشد و محیط کلاس هماهنگ با فضای درسی بود.
در جستوجوی هنر
کیومرث کیاست از پیشگامان جریان نوگرایی کاریکاتور است و در آثارش تلاش کرده تا با استفاده از فرم هنری، کاریکاتور را به هنرهای تجسمی نزدیک کند. او فعالیت جدی خود در عرصهی هنر را در دههی 50 آغاز کرد. کارهای تمرینی خود را به نشریههای مختلف فرستاد و پس از چاپ آنها، در ادامهی فعالیت خود مصمم شد و بهسراغ مطالعهی تئوریک رفت.
یومرث کیاست از پیشگامان جریان نوگرایی کاریکاتور است و در آثارش تلاش کرده تا با استفاده از فرم هنری، کاریکاتور را به هنرهای تجسمی نزدیک کند.
کیاست همیشه از جنجال و محافل روشنفکری دوری میکرد؛ زیرا نمیخواست از کسی تأثیر بگیرد و بهدنبال آن بود تا راهوروش خود را پیدا کند. او نخسین نمایشگاه خود را در سال 1353 در گالری اصولی تبریز برگزار کرد. پیش از انقلاب با برگزاری نمایشگاههای متعدد در تهران و تبریز با مخاطبانش ارتباط مستقیم پیدا کرده بود و همینطور در جشنوارههای جهانی متعددی شرکت کرد. با وقوع انقلاب، برای فراگیری دورهای هنری عازم وین شد و تجربیات بسیاری به دست آورد؛ اما در زمان جنگ ایران و عراق که فعالیتهای هنری دچار رکود شده بود، او نیز فعالیت کمتری داشت و به کارهای دیگر مشغول بود.
کاریکاتور در خدمت معنا
سبک کاری این هنرمند بهشیوهای است که آثار در چند لایه نقاشی میشوند و امکان خطا و اشتباه وجود ندارد. او به خلق آثار سیاهوسفید علاقهی بیشتری دارد و در هر مرحله از خلق اثر، موسیقی نیز حضور دارد. کیاست پیش از انقلاب در حوزهی کاریکاتور طنزاندیش و انتقادی و آثار اکسپرسیونیستی فعالیت میکرد و قصد داشت با آثارش مخاطب را به فکر فرو ببرد. همچنین معتقد است با کاریکاتور میتوان دردها و حقایق جامعه را بهنحوی نشان داد که در هر زمان و هر مکان قابلفهم باشد. او در طی سالهای فعالیت خود هرگز بهسمت کشیدن کاریکاتور برای نشریههای فکاهی نرفت و همیشه حالوهوای خود و مسائل اجتماعی و فلسفی را در آثارش بیان کرده است.
کیاست پیش از انقلاب در حوزهی کاریکاتور طنزاندیش و انتقادی و آثار اکسپرسیونیستی فعالیت میکرد و قصد داشت با آثارش مخاطب را به فکر فرو ببرد.
کیومرث کیاست در حوزههای متفاوتی از جمله طراحی، نقاشی، نمایش، کاریکاتور و کار کودک فعالیت داشته است. نبود امکانات برای هنرمندان در شهرهای دور از تهران، مانند تبریز، مسئلهای است که برای او همواره چالش به همراه داشته است؛ با این حال در نمایشگاههای داخلی و خارجی بسیاری حضور داشته و آخرین نمایشگاه او نیز با نام «مسخ»، پاییز 1398 در دنا گالری تهران برگزار شد.